Wat is kauwgom?
Kauwgom is een soort snoepgoed dat het meest gegeten wordt onder jongvolwassenen, een groep tussen de 13 en 24 jaar. Op kauwgom wordt slechts gekauwd en het is niet de bedoeling om het in te slikken. De basisbestanddelen van kauwgom zijn gom, smaak- en zoetstoffen. Deze stoffen komen vrij tijdens het kauwen en geven een frisse of zoete smaak in de mond, afhankelijk van het soort kauwgom. Van suikervrije kauwgom word je niet dik en deze kauwgom kan zelfs goed zijn voor het gebit. Dit komt doordat het de speekselproductie stimuleert en het reinigt mogelijk het oppervlak van de tanden. Ook wordt er gezegd dat kauwgom goed is voor het geheugen en het huilen tegengaat bij het snijden van uien.
Bijna overal kan kauwgom worden gekocht: in supermarkten, kantines, tankstations en op nog vele andere plekken. De jaarlijkse consumptie in Nederland ligt tussen de 500 en 600 miljoen pakjes kauwgom. Niet iedereen is blij met kauwgom, zo geeft het vervelende vlekken op straten en kan het moeilijk verwijderd worden. Om die reden is kauwgom in Singapore verboden en wordt er geen kauwgom op Schiphol verkocht. Vaak wordt het gebruik van pindakaas als tip gegeven om kauwgom uit kleding te verwijderen.
Soorten kauwgom
Er bestaan veel verschillende soorten kauwgom die variëren in vorm, structuur en smaak. Echter, er zijn twee hoofdsoorten kauwgom: chewing gum en bubble gum. Chewing gum wordt uitsluitend gebruikt om op te kauwen en wordt vaak in strips verkocht.
Met bubble gums kunnen er bellen worden geblazen en deze soort kauwgom bestaat vaak in de vorm van ballen, blokjes en plakken. Een andere naam voor bubble gum is klapkauwgom. Onder deze twee soorten kauwgom bestaat nog veel variatie in smaak, zo heb je kauwgom met mint-, kaneel-, salmiaksmaak, maar vooral veel verschillende soorten fruitsmaken.
Japanners hebben keuze uit maar liefst meer dan 150 verschillende smaken kauwgom. In Nederland is de mintsmaak het bekendst, deze is vaak wit van kleur. Bubble gums zijn vaak roze van kleur, omdat de uitvinder alleen beschikte over deze kleur. Het huidige wereldrecord kauwgom blazen staat op een kauwgombel van 50,8 centimeter.
Kauwgom vroeger
Een Finse student heeft recent het oudste kauwgompje gevonden van wel 5000 jaar oud. Het is bekend dat kauwgom al heel lang bestaat, maar niet in de vorm waarin we het nu kennen. Zo kauwden indianen op gom uit bomen waaraan zij kruiden toevoegden voor de smaak, Eskimo’s kauwden op stukjes walvishuid en de oude Grieken kauwden op bladeren van de mastiekbomen.
De mastiek in deze bomen zorgden voor een frisse adem en is dus enigszins vergelijkbaar met de kauwgom die we nu hebben. In 1848 werd de eerste kauwgom gemaakt voor de verkoop in Amerika. De uitvinder van dit eerste stukje kauwgom is de Amerikaan John B. Curtis. In 1871 werd de eerste grote kauwgomfabriek gebouwd in Amerika en kauwgom werd razend populair onder de Amerikaanse bevolking. Nederland kwam voor het eerst in aanraking met kauwgom door het Amerikaanse en Canadese bevrijdingsleger die het meenamen aan het eind van de Tweede Wereldoorlog.
Het leger deelde de kauwgom uit aan de Europeanen en in 1948 werd daarom een kauwgomfabriek opgericht in Nederland met de naam Maple Leaf. In de eerste kauwgom zat veel suiker, maar in 1981 werd er voor het eerst kauwgom op de markt gebracht met suikervervangers. Tegenwoordig is deze suikervrije kauwgom nog steeds erg populair.
Hoe wordt kauwgom gemaakt
Het maken van kauwgom is een redelijk ingewikkeld proces. Naast de kwaliteit van de gebruikte ingrediënten is ook het productieproces bepalend voor de kwaliteit en smaak. Gom zorgt ervoor dat kauwgom taai is. Vroeger werd gom uit boomhars gebruikt, tegenwoordig wordt er synthetische gom gemaakt in de fabrieken. De gom wordt eerst gesmolten en door elkaar gemengd in een mengmachine. Vervolgens wordt er suiker of een suikervervanger aan toegevoegd.
Tijdens het mengen worden er ook nog andere smaak- en zoetstoffen toegevoegd en eventueel kleurstoffen. Gedurende twintig minuten wordt alles goed door elkaar gemengd. Daarna maakt een machine een lint van de kauwgom, die vervolgens door een walsmachine heen gaat. Het geheel wordt plat gedrukt en is klaar voor de koelmachine. Daar blijft het een kwartier liggen bij 3 tot 7°C. De kauwgom is nu klaar voor het snijden en verpakken, dit gebeurt in één machine. De laatste stap is dan nog het inpakken van de kauwgom. De kauwgom wordt luchtdicht verpakt, zodat het langer vers blijft.
Gezondheid en kauwgom
Het is vrij bekend dat kauwgom goed is voor de tanden, althans, suikervrije kauwgom. Door het kauwen wordt er meer speeksel aangemaakt dat helpt om voedselresten en bacteriën weg te spoelen. Daarnaast kan de stof xylitol, aanwezig in bijna alle soorten kauwgom, niet worden afgebroken door bacteriën in de mond.
De bacteriën sterven op deze manier sneller uit. Xylitol zorgt er daarnaast voor dat de bacteriën niet aan de tanden kunnen hechten, waardoor de kans op gaatjes wordt verminderd. Kauwgom kan ook helpen tegen overgewicht. Door het kauwen ontstaat er een gevoel alsof je aan het eten bent. Voor mensen die eten uit gewoonte kan kauwgom een handige oplossing zijn. Ruim 10 jaar geleden ontdekte men dat kauwgom ook positief kan uitwerken op het geheugen. De theorie hierachter zou zijn dat er extra bloedtoevoer naar de hersenen is, waardoor er meer hersenactiviteit plaatsvindt en de concentratie beter wordt.
Ook zou kauwgom kunnen helpen in het ontspannen bij stressvolle situaties. Er wordt soms wel gewaarschuwd voor het laxerende effect van sorbitol, een veelgebruikte zoetstof in kauwgom. Kauwgom wordt niet verteerd en het is daarom niet verstandig om kauwgom in te slikken. In extreme gevallen zou inslikken zelfs kunnen zorgen voor constipatie door samenklontering.
Prijs van kauwgom
De onderlinge prijsverschillen tussen kauwgommerken zijn moeilijk te vergelijken. De kauwgom verschilt onder andere in grootte en wordt soms op een verschillende manier verpakt. De merken Freedent en Sportlife rekenen een relatief hoge prijs per kauwgompje.
Zo kost een pakje Sportlife (12 stukes) ongeveer € 1,50. Wel is dit afhankelijk van de verkoopplek. Supermarkten bieden vaak ook een eigen merk kauwgom aan. De Albert Heijn verkoopt kauwgom in zakjes en rekent voor een zakje van 30 stuks gemiddeld € 1,75.
Rare soorten kauwgom
Kauwgomfabrikanten breiden hun smaakarrangement steeds verder uit. Zo worden bijna alle soorten fruit wel als smaakstof gebruikt in de kauwgom. Er bestaan daarom veel verschillende soorten kauwgom. Toch zijn er wel een aantal smaken die extra opvallen. Zo biedt Stimorol kauwgom aan waarin de smaak van chocolade wordt gecombineerd met mint.
Ook bestaat er een kauwgom met foie grassmaak. Doorgaans wordt foie gras in de culinaire wereld gebruikt. Kauwgom wordt tegenwoordig ook gebruikt om van een rookverslaving af te komen. Deze kauwgom wordt Nicorette genoemd. Het is een op smaak gebrachte suikervrije kauwgom met een kleine hoeveelheid nicotine als werkzame stof.